توران میرهادی (تولد: ۱۳۰۶ـ درگذشت: 18آبان1395)، استاد و متخصص ادبیات کودکان و پایه گذار مجتمع آموزشی- تجربی «فرهاد» و یکی از بنیانگذاران «شورای کتاب کودک».
توران میرهادی از پدری ایرانی به نام سیدفضل الله، دانش آموخته مهندسی مکانیک ماشین آلات راه و ساختمان از آلمان و یکی از تکنوکراتهای برجسته ایران در دوره رضاشاه و مادری آلمانی به نام گرتا دیتریش، دانش آموخته آموزش هنر از دانشگاه مونیخ، نقاش و مجسمه ساز، به دنیاآمد. سالهای دبستان را در دبستان «آذر»، در محله سرچشمه و سالهای دبیرستان را در دبیرستان «نوربخش»، در خیابان قوام السلطنه، به پایان برد. در سال ۱۳۲۴ در رشته علوم طبیعی (زیست شناسی) دانشگاه تهران، پذیرفته شد.
توران میرهادی در دوره تحصیل در دانشگاه تهران، در اثر آشنایی با جبار باغچه بان، که طرح «سوادآموزی بزرگسالان» را پیش می برد و شرکت در کلاسهای درس محمدباقر هوشیار در دانشکده ادبیات که «علوم تربیتی و اصول آموزش و پرورش» درس می داد، تصمیم گرفت تحصیل در رشته علوم طبیعی را رها کند و برای آموزش در زمینه علوم تربیتی و روان شناسی به اروپا برود.
در پاییز ۱۳۲۵، یک سال پس از پایان جنگ جهانی دوم، روانه پاریس شد. او نخست رشته روانشناسی تربیتی را در دانشگاه سوربن و پس از آن رشته «آموزش پیش دبستان» را در کالج سوونیه به پایان برد و در زمستان ۱۳۳۰ به ایران بازگشت.
توران میرهادی ابتدا در کودکستان «بهار» شروع به کارکرد و پس از چندی در دبیرستان نوربخش، به تدریس آموزش زبان فرانسه پرداخت.
او نیز مانند بسیاری از جوانان روشنفکر ایرانی که نگران سرنوشت ایران بودند، در فعالیتهای سیاسی شرکت کرد و در سال ۱۳۳۱ با سرگرد جعفر وکیلی، از افسران روشنفکر آن زمان، آشنا شد و این آشنایی به ازدواج آن دو منتهی شد. اما پس از کودتای ضدملی 28مرداد ۱۳۳۲ با اعدام این افسر جوان آرمانخواه، رشته زندگی کوتاه مشترک شان گسسته شد.
فعالیت متمرکز میرهادی در عرصه آموزش و پرورش از سال ۱۳۳۴ با پایه گذاری «کودکستان فرهاد» آغاز شد. پدر و مادرش پشتیبان‌های بزرگ او در این کار بودند. پدر محل کودکستان را که خانه یی خالی بود، در اختیار او گذاشت و افزارهای آموزشی مانند نیمکت و غیره را برای او ساخت و مادر با گرفتن پروانه کودکستان به یاری او شتافت. محل این کودکستان ابتدا در خیابان ژاله تهران قرار داشت.
طولی نکشید که روش کار میرهادی با استقبال والدین ایرانی رو به رو شد و او توانست از سال ۱۳۳۶ «دبستان فرهاد» را در کنار کودکستان پایه بگذارد. از این دوره به بعد، همسر دومش محسن خمارلو، همکار و همراه همیشگی او در اداره کودکستان و دبستان شد.
«مدرسه راهنمایی فرهاد» نیز از سال ۱۳۵۰ کارش را آغاز کرد. از سال ۱۳۵۶ این مجتمع که بیش از ۱۲۰۰ دانش‌آموز داشت، در ساختمانی بزرگ در خیابان سهروردی نزدیک سیدخندان به کار ادامه داد.
توران میرهادی در سال ۱۳۳۵ با کمک دوست دوران نوجوانی اش، لیلی ایمن و آذر رهنما، که مجله «سپیده فردا» را منتشر می کرد، اولین نمایشگاه «کتاب کودک» را در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزار کردند. پس از این کار بود که جنبشی در گسترش ادبیات کودکان راه افتاد که تا زمان پایه گذاری «شورای کتاب کودک» در سال ۱۳۴۱ به طور غیر رسمی و پراکنده ادامه یافت.
از هنگام پایه گذاری این نهاد تا اکنون که نیم سده از این رخداد می گذرد، توران میرهادی نقش برجسته یی را در هدایت و راهبری ادبیات کودکان ایران در عرصه ملی و بین المللی داشته است. تسلط او به زبان های آلمانی، فرانسه و انگلیسی او را فراتر از مرزهای ملی برده است و همواره از او چهره یی فرامرزی ساخته است.
توران میرهادی در سالهای دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در کنگره های بین المللی ادبیات کودکان و ژوری جایزه جهانی هانس کریستین آندرسن مشارکت داشته است.
از کارهای مهم دیگر خانم توران میرهادی هدایت و راهبری «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» بوده است. ایده فرهنگنامه کودکان و نوجوانان به دومین سمینار ملی ادبیات کودکان، که در سال ۱۳۴۶ در باشگاه معلمان برگزار شد، باز می گردد. در این سمینار کسانی چون ایرج افشار، فریدون بدره ای، اسماعیل سعادت و توران میرهادی شرکت داشتند. همگی شرکت کنندگان در این سمینار بر تدوین و تألیف فرهنگنامه یی بومی، که نیازهای کودکان و نوجوانان ایرانی را برآورده سازد، تأکیدکردند. توران میرهادی این ایده را همواره در ذهن داشت تا این که در سال ۱۳۵۸ حرکت اجرایی برای تألیف و تدوین این اثر ملی با کمکهای مالی محسن خمارلو آغاز شد. از آن پس تا [هنگام درگذشت او] هدایت گروه تألیف و تدوین این اثر با توران میرهادی بود. (دانشنامه ویکی پدیا).
توران میرهادی در کار نویسندگی نیز کارآمد بود. شماری از آثار چاپ شده او از این قراراست: «آن که رفت، آن که آمد»، «تعلیمات اجتماعی، تاریخ، جغرافی و تعلیمات دینی چهارم دبستان»، «تعلیمات اجتماعی سوم دبستان»، «تعلیمات اجتماعی کلاس چهارم دبستان»، «جستجو در راه‍ه‍ا و روش‍ه‍ای ت‍رب‍ی‍ت»، «دو گ‍ف‍ت‍ار- ک‍ت‍اب‍خ‍ان‍ه آم‍وزش‍گ‍اه‍ی و نقش آن در ای‍ج‍اد ع‍ادت به م‍طال‍ع‍ه»، «راهنمای تدریس کتاب تعلیمات اجتماعی سوم دبستان» و «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان«.
