لیلا حسین زاده، ۳۱ساله، فعال برجسته دانشجویی و دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته مردمشناسی در دانشگاه تهران، از دانشگاه اخراج شده و دسترسی به مدارک تحصیلی او مسدود شده است. اخراج وی در میان پروندههای متعدد قضایی و فشارهای مداوم از سوی حکومت ایران رخ داده و نشاندهنده سرکوب آزادیهای دانشگاهی و مخالفت با دگراندیشان در ایران است.
اخراج غیرمنتظره و محدودیتهای آموزشی
حسین زاده در صفحه شخصی خود اعلام کرد که پس از دفاع از پایاننامهاش بهطور غیرمنتظرهای از ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد محروم شده است. علاوه بر این، اعلام شد که وی بهطور رسمی از مقطع کارشناسی نیز اخراج شده، آن هم پنج سال پس از اتمام این دوره. دانشگاه تهران دسترسی وی به سامانه آموزشی دانشگاه و تمامی مدارک تحصیلی او را مسدود کرده است. وی این رفتار دانشگاه را غیرشفاف و متناقض توصیف کرد.
سابقه سرکوب و آزار
لیلا حسین زاده در سالهای اخیر با پروندههای قضایی متعددی مواجه شده است. او در اوایل آذرماه ۱۴۰۳ خبر از حکم حبس داد که به صورت غیابی توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران برای وی صادر شده بود. اتهامات او شامل حضور بدون حجاب در انظار عمومی و «تبلیغ علیه نظام» بود.
قدری پیش تر، در شهریورماه ۱۴۰۳، او اعلام کرد که محکومیت پنج سال حبس مربوط به پروندهای در سال ۱۳۹۸، با تأیید کمیسیون پزشکی قانونی و به دلیل عدم تحمل کیفر، به جریمهای معادل ۱۰۰ میلیون تومان تبدیل شده است. پس از پرداخت این جریمه، پرونده او مختومه اعلام شد.
بازداشتها و محکومیتهای قبلی
حسین زاده نخستین بار در جریان اعتراضات سراسری دیماه ۱۳۹۶ بازداشت شد. او پس از ۱۶ روز بازداشت، در تاریخ ۲۸ دیماه ۱۳۹۶ با قرار وثیقه آزاد شد.
در تاریخ ۳ تیرماه ۱۳۹۸، شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران وی را به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» به ۳۰ ماه حبس تعزیری و به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال حبس تعزیری محکوم کرد. علاوه بر این، وی به مدت دو سال از خروج از کشور نیز محروم شد.
از جمله مواردی که در پرونده او ذکر شد، شرکت در مراسم تولد محمد شریفی مقدم، درویش زندانی گنابادی مقابل دانشگاه صنعتی شریف و خواندن سرود «خون ارغوانها» بود. او در تاریخ ۶ مردادماه ۱۳۹۸ برای اجرای حکم خود بازداشت شد اما نهایتاً به دلیل عدم تحمل کیفر و با اعمال بخشنامه قضایی آزاد شد.
پروندههای جدید قضایی
در اسفندماه ۱۳۹۹، پرونده جدیدی برای او باز شد. این پرونده نیز به دلیل حضور او در مراسم تولد شریفی مقدم تشکیل شد. در این پرونده، شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، وی را به اتهام «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت کشور» به ۵ سال حبس تعزیری و دو سال محرومیت از فعالیت در فضای مجازی محکوم کرد. این حکم در آذرماه ۱۴۰۰ توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران عیناً تأیید شد.
لیلا حسین زاده روز ۱۶ آذر ۱۴۰۰ در حین سفر به شیراز بازداشت و متعاقباً در روز ۲ دی ۱۴۰۰ به زندان مخوف عادل آباد شیراز منتقل شد و در تاریخ ۱۲ دی به دلیل عدم تحمل حبس با تودیع وثیقه آزاد شد. وی مجدداً در روز ۱۸ دی ۱۴۰۰ جهت اجرای حکم حبس به دادسرای زندان اوین احضار شد.
در تاریخ ۲۹ مردادماه ۱۴۰۱، نیروهای امنیتی لیلا حسین زاده را با ضرب و شتم در خیابان و مقابل منزل شخصی او در تهران بازداشت کردند. وی نهایتاً در تاریخ ۱۹ دیماه ۱۴۰۱ با قرار وثیقه از زندان اوین آزاد شد.
پرونده لیلا حسین زاده نمونهای از سرکوب مداوم فعالان دانشجویی و دگراندیشان توسط حکومت ایران است. اخراج او از دانشگاه تهران و پیگردهای قضایی متعدد نشاندهنده تلاش سیستماتیک حکومت برای خاموش کردن صداهای معترض و محدود کردن آزادی بیان و تجمع در ایران است. فعالان حقوق بشر تأکید دارند که حمایت بینالمللی از افرادی مانند لیلا حسین زاده، که با سرکوب سیستماتیک مواجه هستند، ضروری است.