هانیلور اشماتس، متولد ۱۴ فوریه ۱۹۴۰، کوهنورد پیشروی آلمانی بود که به عنوان چهارمین زن در تاریخ موفق به فتح قله اورست شد. اما نام او تنها به‌خاطر این افتخار به یادگار نمانده است—بلکه به عنوان اولین زن و نخستین شهروند آلمانی که در دامنه‌های مرگبار اورست جان باخت، در تاریخ ثبت شد.
در اکتبر ۱۹۷۹، در جریان صعودی جسورانه از مسیر یال جنوب شرقی اورست، هانیلور به قله رسید؛ در کنار او همسرش، گِرهارد اشماتس، که در آن زمان با ۵۰ سال سن مسن‌ترین مردی بود که به اورست صعود کرده بود، نیز موفق شد. اما این پیروزی دیری نپایید.
در مسیر بازگشت، گروه که شامل کوهنورد آمریکایی ری جنت و چند شرپا بود، با خستگی مفرط مواجه شد. علی‌رغم هشدارهای شرپاها، تصمیم گرفتند در ارتفاع خطرناک ۸۵۰۰ متری شب‌مانی کنند. ری جنت در سرمای جانکاه شب جان داد. هانیلور با وجود شوک ناشی از مرگ او، به مسیر ادامه داد، اما در ارتفاع ۸۳۰۰ متری، درست در مرز منطقه مرگ، ناگهان نشست، زمزمه کرد “آب، آب…” و برای همیشه آرام گرفت.
برخلاف جسد جنت که ناپدید شد، پیکر هانیلور سال‌ها در همان مکان باقی ماند—در حالی که موهایش در باد تکان می‌خورد و چشمانش باز بودند، به نمادی شبح‌وار از خطرات اورست بدل شد. او را “بانوی کوه” می‌نامیدند.
تلاش برای بازیابی پیکرش منجر به فاجعه‌ای دیگر شد. یکی از شرپاها به نام سونگدار شرپا که برای محافظت از پیکر او در کنار جسد باقی مانده بود، دچار یخ‌زدگی شدید شد و انگشتان دست و پای خود را از دست داد.
سرنوشت هانیلور اشماتس یادآور تلخ و تأثیرگذاری است از مرز باریک میان پیروزی و فاجعه در ارتفاعات مرگبار. داستان او در دل تاریخ کوهنوردی، هم نشانه‌ای از شجاعت و ایستادگی زنان در ارتفاعات مرگ است، و هم هشداری است ماندگار برای نسل‌های آینده‌ی کوهنوردان.
