پرستاران ایران بار دیگر روز شنبه، ۱۲ آبان ۱۴۰۳، در شهرهای فسا و یزد تجمعات اعتراضی برگزار کردند، زیرا دولت همچنان از پاسخگویی به مطالبات آنها برای بهبود دستمزدها و شرایط کاری خودداری میکند.
۷۰ درصد از نیروی کار پرستاری در ایران را زنان تشکیل میدهند؛ گروهی که با دستمزدهای ناچیز، سانسور، و حتی تهدیدات سیستماتیک روبرو بودهاند.
آغازی غمانگیز برای تغییر
در در مرداد ماه ۱۴۰۳، پس از مرگ دلخراش پروانه ماندنی، پرستار ۳۲ سالهای از استان فارس، اعتراضات گستردهای در ایران به وقوع پیوست. بیهوشی و سپس مرگ او که ناشی از کار بیش از حد بود، در رسانهها به عنوان نمونهای از «سندروم کاروشی» یا مرگ بر اثر فشار کار توصیف شد؛ اصطلاحی که بیشتر با ژاپن مرتبط است، اما اکنون به طور دردناکی در بحران بهداشت و درمان ایران نیز به کار میرود.
درگذشت پروانه، جرقهای شد برای برپایی اعتراضات گستردهای که به بیش از ۵۰ بیمارستان در ۲۱ شهر گسترش یافت. پرستاران گرد هم آمدند و خواستار جبران منصفانه حقوق شدند و اضافه کاری اجباری را که اغلب آنها را ناگزیر میکرد تا مسئولیت مراقبت از ۵۰ بیمار به صورت همزمان را به عهده گیرند، محکوم کردند.
نادیده گرفتن سیستماتیک قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری
مطالبات پرستاران ایران تنها به ساعات کار منصفانه محدود نمیشود. آنها خواستار اجرای قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری هستند که در سال ۱۳۸۵ تصویب شده و هدف آن استانداردسازی دستمزدها بر اساس حجم کار و عملکرد است؛ قانونی که تا حد زیادی نادیده گرفته شده است. همچنین، پرستاران به دنبال دسترسی به مزایای شغلیای هستند که معمولاً در مشاغل پرخطر اعطا میشود، مانند بازنشستگی زودتر از موعد پس از ۲۵ سال، اما این امتیازات نیز محقق نشدهاند.
افزایش چشمگیر نرخ استعفا و مهاجرت
عدم حمایت دولت، پرستاران بسیاری را به نقطه بحرانی رسانده است. سال گذشته، حدود ۱۵۹۰ پرستار استعفا دادند—رقمی که بهطور قابلتوجهی بالاتر از نرخ مهاجرت متخصصان بهداشت و درمان است. در واقع، تخمین زده میشود که تعداد استعفاها دو تا سه برابر نرخ مهاجرت باشد. تنها در یک ماه، بیش از ۲۰۰ پرستار ایران را ترک کردند که بیانگر شدت این بحران است.
بررسی قانونی بودن اجبار به کار اضافی
در اوائل مهرماه، کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ایران، افزایش استعفاها و مهاجرت را تأیید کرد. آنها تصدیق کردند که اجبار پرستاران به اضافهکاری غیرقانونی است و به رأی دیوان عدالت اداری استناد کردند. با وجود این اعتراف، هیچ اقدام اصلاحی یا جبرانی ملموسی صورت نگرفته است.
با این حال، پرستاران ایران همچنان بر مطالبات خود پایبند ماندهاند. آنها همچنان خواستار حداقل درآمدی هستند که از خط فقر بالاتر باشد و محدودیتهایی برای ساعتهای اضافهکاری که حداکثر ۸۰ ساعت در ماه باشد. بهطور نگرانکننده، نرخ کنونی پرداخت برای اضافهکاری کمتر از ۵۰ سنت در ساعت است.