خانم وایرا ویکه فریبرگا، اولین زن رئیس جمهور در لتونی (۱۹۹۹-۲۰۰۷)، از محبوبیت زیادی در میان مردم خود برخوردار است. او در پیوستن لتونی به اتحادیه اروپا و ناتو در سال ۲۰۰۴ نقش جدی ایفا کرد. در سال ۲۰۰۶ کشورهای بالتیک او را نامزد دبیرکلی سازمان ملل متحد کردند. دکتر فریبرگا دارای درجه دکترا در رشته روانشناسی از دانشگاه مک گیل در مونترال کانادا است. وی استاد و محقق این دانشگاه بود و کتابهای زیادی تألیف کرده و برنده جوائز بسیاری شده است.
بخش‌هایی از سخنرانی خانم وایرا ویکه فریبرگا در کنفرانس گرامیداشت روز جهانی زن ۲۰۲۴ در پاریس.
خانم رجوی گرامی،
میهمانان و شرکت‌کنندگان محترم، خانم‌ها و آقایان،
من با درودهایی از کشورم لتونی آمده‌ام که به‌خوبی استبداد را می‌شناسد، به‌خوبی ظلم را می‌شناسد و به همین دلیل خوشحالم که در اینجا هستم و به شما درود می‌فرستم، به زنان و کسانی که علیه استبداد مقاومت می‌کنند.
کشور من قربانی استبداد و اقتدارگرایی بوده و آن‌را از قرون وسطی تجربه کرده است. در قرن دوازدهم، یک پاپ در رم جنگ صلیبی را نه در سرزمین مقدس، بلکه علیه آخرین «مشرکان» اروپا اعلام کرد.
مردم بالتیک، قبایل بالتیک که من از نوادگان آنها هستم، همان آخرین دسته «مشرکان» در اروپا بودند و مسیحیت با آتش و شمشیر و بی‌رحمی برای ما آورده شد. سرزمین‌های ما را گرفتند و مردممان را با بردگی در قالب مناسبات ارباب و رعیتی تحقیر کردند. هم‌چنین با تحقیر فرهنگ، زبان و قومیتمان.
می‌خواهم به شما، خانم‌ها و آقایان، مردان و زنان بگویم، مشعل آزادی، هنگامی که در قلب شما شعله‌ور است، ناگزیر به رهایی و به دست‌آوردن یک محیط، کشور و نظامی می‌انجامد که این واقعیت را به‌رسمیت می‌شناسد که همة ما انسان‌ها، از نظر طبیعت و خدا برابر هستیم.
هیچ‌کس این امتیاز را ندارد که از یک خط ویژه به بهشت، یک ارتباط خاص یا یک خط تلفن با حق تعالی برخوردار باشد، چه مرد و چه زن. اما مشعل آزادی است که این اراده را حفظ می‌کند تا ما انسان‌ها آن‌طور که خالق ما را خلق کرده باقی بمانیم. حق این نیست که نوشته‌های مقدس تفسیر شده توسط برخی افراد مشخص به‌شیوه خاص خودشان تحمیل شود. بلکه همه باید از حق رابطه مستقیم با تقدس الهی برخوردار باشد.
این بخشی از آزادی عقیده‌یی است که ما در صورتی از آن برخودار می‌شویم که حکومت، دین را به‌عنوان بخشی از ساختار خود قرار ندهد. جدایی دین و دولت یک ضرورت اساسی است.
برابری هر انسان از لحظه تولد، از اولین نفسی که می‌کشد، این‌که هر انسانی در برابر طبیعت و در برابر خداوند برابر است و این یک جنایت علیه بشریت است که به آنها به‌هر نحوی و به‌هر دلیلی ظلم بشود.
شما پیروز خواهید شد، همین کسانی که اینجا نشسته‌اند و برای پیروزی خلق و ملت شما تلاش کرده و زحمت کشیده‌اند. شما باید پیروز شوید، زیرا بشریت نمی‌تواند به‌خود اجازه دهد که شما را از دست بدهد.
شما پیروز خواهید شد، فقط شجاعانه ادامه بدهید. مردم من زمان زیادی صبر کردند تا به آزادی برسند، ولی ما سرانجام به آن رسیدیم، چون هرگز فراموش نکردیم که آن‌را می‌خواهیم.
برایتان آرزوی موفقیت دارم.
