امسال 7 آوریل، روز جهانی بهداشت را در حالی گرامی می داریم که ویروس کرونا سراسر جهان را در نوردیده است. سازمان بهداشت جهانی به درستی روز 7 آوریل 2020 را روز بزرگداشت کار پرستاران و ماماها اعلام کرده است و نقش مهم آنها را در حفظ سلامت مردم به جهانیان یادآوری می کند.
شیوع ویروس کرونا یک بحران جهانی است و تقریباً همه کشورها برای مقابله با این بیماری مشکل دارند. اما در ایران وضعیت کاملاً متفاوت از سایر کشورها است.
حتی قبل از شیوع ویروس کرونا، ایران با کمبود شدید پزشک، پرستار و کادر پزشکی مواجه بود و وضعیت آن با فاصله زیاد زیر استانداردهای بین المللی قرار داشت. با شیوع بیماری کووید ۱۹ و تبدیل آن به یک بحران، پزشکان و پرستاران ایران و سایر اعضای کادر پزشکی تحت فشار فوق العاده ای قرار گرفته اند.
کمبود پرستاران در شرایط عادی
حدود 80٪ پرستاران در ایران زن هستند. پرستاران ایرانی همیشه زیر استرس فوق العاده ای کار کرده اند. شیوع این بیماری تنها شرایط وحشتناک کار پرستاران در ایران را بسا بدتر از قبل کرده است.
پیش از بحران ویروس کرونا، ایران دچار کمبود بین 150 تا 240 هزار پرستار بود.
در فاصله سالهای ۹۵ تا ۹۷، حداقل 21 پرستار ایرانی به دلیل استرس در محل کار فوت کردند زیرا به دلیل کمبود پرستار مجبور به کار در دو شیفت متوالی و انجام اضافه کاری هستند.
در بیشتر کشورهای اروپایی ده پرستار برای هر هزار بیمار وجود دارد. میانگین جهانی شش پرستار برای هر هزار بیمار است. در ایران، این نسبت یک و نیم پرستار برای هر هزار بیمار می باشد.
یک پرستار شاغل در بیمارستان قزوین می گوید: «کادر درمانی خسته شدند… یکی از همکارانمان دیروز جواب کرونایش مثبت شد. ما داریم دانه دانه مریض می شویم و از پا می افتیم و بار کار آنها روی ما می ریزد. ما دوباره یک پیک خیلی شدیدی را ممکن است داشته باشیم (این) جدی است. همه تختها از روزی که من آمدم اینجا پر بوده یعنی اصلا خالی نبود.»
جواد توکلی، عضو هیئت رئیسه نظام پرستاری مشهد گفت، «پرستاران در برخی بیمارستان ها با کمبود امکانات حفاظتی کامل از جمله گان، ماسک N 95، دستکش و محلول های ضدعفونی کننده مواجه هستند.» وی افزود: «پرستاران عملا با بحران کرونا غافلگیر شده اند و مجبورهستند تا همان برنامه های تنظیمی را به هوای روزهای عادی شیفت که ۱۲ و ۱۸ ساعت نیز هست، در محل کار حاضر باشند. همین امر موجب شده تا خیلی از آنها خسته و فرسوده شوند.» (سایت حکومتی باشگاه خبرنگاران جوان – ۱۶ اسفند ۱۳۹۸)
در حال حاضر بیمارستان های ایران بیش از حد ظرفیت شان بیمار پذیرش می کنند و همه پرستاران و پزشکان فرسوده شده اند. مصطفی معین، رئیس شورای عالی نظام پزشکی، خطاب به رئیس آخوندها ، حسن روحانی نوشت: «خستگی و فرسایش جسمی و روانی کادرهای تشخیصی- درمانی كيفیت درمان بیماران را مورد تهدید قرار ميدهد.»
حقوق پرستاران کم است و همان را هم ماهها دریافت نمی کنند
پرستاران و سایر کارکنان مراقبت های پزشکی در خط مقدم پاندمی ویروس کرونا هستند که به صورت شبانه روزی کار می کنند و به استقبال خطر می روند تا از بیماران مراقبت کنند. حجم کار آنها بسیار سنگین است، اما حرفه آنها یکی از مشاغل کم درآمد در ایران است که ارزش آن به جا آورده نمی شود.
حقوق یک پرستار که در استخدام رسمی باشد با کلیه مزایا ماهانه 3.3 میلیون تومان (220 دلار) است. اما بیشتر پرستاران ماهانه حدود 2میلیون تومان (133 دلار) حقوق می گیرند و بسیاری از آنها حتی با کمتر از 500000 تومان (33 دلار) بدون داشتن بیمه درمانی کار می کنند.
سیاست رژیم این است که به جای استخدام رسمی کارمندان و از جمله پرستاران را با قراردادهای موقت سه ماهه استخدام می کند تا مجبور نباشد به آنها بیمه و مزایای دیگر پرداخت کند.
اغلب اتفاق می افتد که پرستاران ماه ها و حتی تا یک سال حقوق خود را دریافت نمی کنند.
محمد میرزا بیگی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری رژیم، میزان معوقات پرستاران را حداقل ۸ماه و حداکثر ۲۲ماه اعلام کرد. (سایت حکومتی آرمان ملی- ۱۲دی ۱۳۹۸)
اخیراً رسانه های دولتی در گزارش از کار پرستاران و کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی خبر دادند که معوقات و مطالبات پرستاران و کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی با تأخیر ۸ الی ۱۴ماهه مواجه می باشد! (سایت حکومتی سلامت نیوز- ۲۴ اسفند ۱۳۹۸)
کمبود تجهیزات حفاظتی شخصی
اما کمبود تجهیزات حفاظت شخصی بر وخامت اوضاع افزوده و پرستاران و کارکنان بهداشت را در معرض ابتلاء به این بیماری قرار می دهد.
یک پرستار بیمارستان رازی رشت شکوه می کند: «متأسفانه امکانات خیلی ضعیفه.لباسی که من پوشیدم این اصلا مناسب نیست. هر شیفتی من یه ماسکی باید به بیمارم بدم. به همراهش ماسک بدم، دستکش بدم. متأسفانه لباس، تجهیزات حفاظت فردی خیلی کم هستش.»
بسیاری از پرستاران و پزشکان به دلیل کمبود و کیفیت پایین لباسهای حفاظت شخصی قادر به تعویض لباسهای خود نیستند. آنها مجبورند ساعت های طولانی کار کنند بدون اینکه بتوانند غذا و آب بخورند، یا حتی از دستشویی استفاده کنند زیرا نمی توانند لباسهای خود را درآورده و دوباره بپوشند.
تلویزیون فاکس نیوز گفتگو با یک پرستار در ایران را پخش کرد که می گفت: «ما همه الزاماتی که خودمان داریم را باید برای بیماران استفاده کنیم، کاری نمی توانیم بکنیم. هر چقدر که داریم استفاده می کنیم، ولی کاری نمی توانیم بکنیم وقتی که هیچ حفاظتی وجود ندارد باید بدون آن کار کنیم. ما باید بیماران را بدون حفاظت و روپوش بیمارستانی جابجا کنیم.» (فاکس نیوز – ۹ فروردین ۱۳۹۹)
بنا به یک گزارش از شهر خوی در روز ۱۱ فروردین ۱۳۹۹، در بیمارستان های شهر خوی ماسک ساده جراحی برای کار پرستاران وجود ندارد و آنها مجبور هستند شخصاً در داروخانهها در پی تهیه الزامات بهداشتی و ماسک برای خودشان باشند.
مرگ و میر پرستاران، پزشکان و کادر پزشکی
یکی از کارشناسان حوزه سلامت می گوید، «بیشترین آمار مبتلایان در بین کارکنان دولت مربوط به پزشکان و پرستاران می باشد و این خود نشانگر این است که گروه پزشکی و پرستاران جزو مشاغل پرخطر، سخت و زیان آور می باشد.» (سایت حکومتی سلامت نیوز- ۲۴اسفند ۱۳۹۸)
در فقدان تجهیزات حفاظتی برای کادر پزشکی در ایران، ویروس کرونا جان بسیاری از کادرهای پزشکی در ایران را گرفته است.
جامعه پزشکی هوادار مقاومت ایران در گزارشی در اواسط ماه مارس به سازمان بهداشت جهانی، خاطرنشان كرد كه دست كم 100 پزشك، پرستار و پرسنل پزشکی جان خود را در اثر ابتلا به ویروس کرونا از دست داده اند.
محمدرضا ظفرقندی، رئیس سازمان نظامپزشکی، به روزنامه حکومتی همشهری گفت، «تاکنون نزدیک به ١٧٠ پزشک و پرستار در قم به کووید١٩ مبتلا و ٣٧ پزشک و پرستار جانباختهاند.»
از قول عبدالرضا فاضل، رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان در گرگان، رسانه های حکومتی گزارش کرده اند که از اسفندماه، حدود 350 تن از کادر پزشکی استان گلستان به بیماریهای تنفسی مشکوک به کووید ۱۹ مبتلا شده اند.” (خبرگزاری حکومتی تسنیم – ۹ فروردین ۱۳۹۹)
محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستاران در مورد آمار بالای مرگ و میر پرستاران در ایران اعتراف کرد، «تمهیدات لازم را برای حفظ سلامت پرستاران فراهم نکرده اند. از کمبود ماسک و دستکش و گان و سایر تجهیزات گرفته تا رفع کمبود نیروی پرستاری که پرستاران را مجبور کرده از تعداد بیشتری از بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان ها مراقبت کنند.» (سایت حکومتی سلامت نیوز- ۲۸ اسفند ۱۳۹۸)
ذیلاً اسامی برخی از پرستاران و کادر پزشکی زن که در اثر ابتلا به ویروس کرونا در جریان این بحران جان خود را از دست دادند:
نرگس خانعلی زاده، ۲۵ ساله، لاهیجان؛ فریبا ایزدپناه، شیراز؛ مولود جعفری، تهران؛ ناهید نوشاد، رشت؛ عظمت موسوی، ساری؛ فیروزه خوشگفتار، فومن؛ انوشه بیکیان، تهران؛ راضیه حسینی زاده، بابل؛ هانیه عدالتی، تاکستان؛ تهمینه ادیبی، بندر انزلی؛ طاهره اسماعیلی، قم.
روز جمعه ۸ فروردین نیز گزارش شد که دو پرستار که نام آنها مشخص نشده، در آستارا در استان گیلان جان باختند.
همچنین دکتر نیلوفر اسماعیل بیگی، پزشک عمومی در تهران، و دکتر شیرین روحانی راد، پزشک در پاکدشت، در میان پزشکانی هستند که جان خود را در جریان مقابله با ویروس کرونا از دست دادند.
پنهانکاری و سوء مدیریت موجب گسترش سریع ویروس
رژیم ملایان با پنهانکاری و مخفی کردن ابعاد شیوع ویروس کرونا، پخش اطلاعات غلط، امتناع از اقدامات پیشگیرانه و توزیع تجهیزات بهداشتی، و متوقف نکردن پروازها به چین و سایر کشورها، نقش مخربی در افزایش چشمگیر تعداد قربانیان در سراسر کشور و همچنین گسترش ویروس حتی به سایر کشورهای منطقه و سراسر جهان داشته است.
اخیراً یکی از مقامات رژیم موارد فوق را تأیید کرد.
مصطفی معین، رئيس شوراي عالي نظام پزشكي و وزیر علوم و بهداشت پيشين رژيم، گفت: «دولت عملکرد چندان موفق و قابل دفاعی نداشته است. عدم احساس خطر و هوشیاری لازم مانند قطع پروازهای ماهان به چین، تشخیص دیرهنگام ورود ویروس، عدم شفافیت یا پنهانکاری، اظهارنظرهای مکرر غیرعلمی و یا متناقض مسئولان سیاسی و بهداشتی، عدم تصمیمگیری سریع و قاطع در قرنطينه كردن قم، تأخیر زیاد در ایجاد فاصله اجتماعی و محدودیت در نقل و انتقالها و سفرهای شهری و بین شهری، عدم تأمین امکانات اولیه ایمنی و حفاظت پزشکان و پرستاران و کادرهای پزشکی که به از دست رفتن بهترین نیروهای درمانی و تخصصی پزشکی منجر شد، همچنین مرگ و میر بیشتر بیماران نسبت به استانداردهای جهانی و کمبود ماسک و دستکش و مواد ضدعفونی در سطح کشور نمونههایی از این ضعف و ناکارآمدی است».
مقاومت ایران همچنین اسنادی را از درون رژیم آخوندی و سازمان اورژانس ملی افشا کرده است که نشان می دهند این رژیم ملایان حداقل از ۴بهمن ۹۸ از ورود ویروس کرونا به ایران آگاه بوده است. اما به منظور بسیج جمعیت برای سالگرد انقلاب ۲۲بهمن و انتخابات شرم آور در ۲ اسفند، این واقعیت را انکار کرد.
دكتر ادهم اسماعيل، نماينده سازمان بهداشت جهاني در عراق، روز ۱۱ فروردین به تلویزیون دولتی العراقیه گفت: ” اگر ایران به ویروس کرونا مبتلا نمی شد ما ( در عراق) در این تنگنا نمی افتادیم… ایران این بیماری همه گیر را به ۱۷ کشور منتقل کرد. ایران دلیل وجود این بیماری همه گیر در ۱۷ کشور است و اگر ایران در این معادله نبود با توجه به تدابیری که اتخاذ کرده بودیم در عراق هم کمترین درصد از این بیماری وجود نمی داشت… در تدابیر خروج و ورود به ایران نقضهای آشکاری صورت گرفته است.»
مقاومت ایران اعلام کرده است که تا بعدازظهر ۱۸ فروردین تعداد جان باختگان در ایران در اثر ابتلا به ویروس کرونا به ۱۹۵۰۰ نفر در 242 شهر افزایش یافته است. اگر به خاطر کار پرستاران و سایر کادرهای درمانی و پزشکان متعهد نبود، با توجه به بی عملی رژیم ایران وضعیت از این هم وخیم تر می شد.
