سپتیما پوانست کلارک (۳ مه ۱۸۹۸ – ۱۵ دسامبر ۱۹۸۷) یک آموزگار و فعال پیشگام آفریقایی-آمریکایی بود که کار او در برنامههای سوادآموزی مردمی، جنبش حقوق مدنی آمریکا را دگرگون کرد. او در شهر چارلستون ایالت کارولینای جنوبی و در دوران قوانین جیم کرو به دنیا آمد و بزرگ شد؛ دورانی که تبعیض نژادی فرصتهای اجتماعی و آموزشی را برای سیاهپوستان محدود کرده بود. با وجود تبعیض ساختاری، کلارک به حرفه آموزگاری روی آورد و بهسرعت دریافت که آموزش میتواند ابزاری قدرتمند برای آزادی باشد.
کلارک بیش از هر چیز به خاطر ایجاد مدارس شهروندی شناخته میشود؛ برنامههای نوآورانهای که سواد، مشارکت مدنی و مهارتهای ثبتنام رأیدهندگان را به هزاران آمریکایی آفریقاییتبار آموزش میداد. تلاشهای او جوامع محروم در سراسر جنوب آمریکا را توانمند ساخت و به مردم عادی امکان داد تا با جداسازی نژادی مقابله کنند و از حق رأی خود بهره ببرند.
در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، کلارک در کنار رهبران بزرگی چون مارتین لوتر کینگ جونیور و کنفرانس رهبری مسیحی جنوب فعالیت داشت. کینگ از او به عنوان «مادر جنبش» یاد کرد؛ لقبی که نشاندهنده تأثیر عمیق و تحولآفرین او بود. گرچه بهعنوان یک زن سیاهپوست در سازمانهای مردسالار جنبش حقوق مدنی اغلب نادیده گرفته میشد، اما پایداری کلارک باعث شد آموزش به بخشی مرکزی در مبارزه برای عدالت نژادی تبدیل شود.
میراث سپتیما پوانست کلارک همچنان در آموزش حقوق مدنی، برنامههای سوادآموزی و جنبشهای عدالت اجتماعی امروز زنده است. زندگی او نشان میدهد که چگونه تدریس و کنشگری مردمی میتواند تاریخ را دگرگون سازد.