زینب جلالیان، زندانی سیاسی کُرد و تنها زن زندانی سیاسی محکوم به حبس ابد در زندان‌های رژیم ایران، در زندان مرکزی یزد در شرایط بحرانی جسمانی به‌سر می‌برد. او که به‌تازگی تحت عمل جراحی فیبروم قرار گرفته بود، تنها ۲۴ ساعت پس از عمل، برخلاف توصیه صریح پزشکان و بدون تکمیل دوره درمان، به زندان بازگردانده شد.
زینب جلالیان از مدت‌ها پیش با خونریزی داخلی، مشکلات کلیوی و دردهای مزمن مواجه بوده است. در تیرماه ۱۴۰۳ نیز، به‌رغم شدت درد، تنها به بهداری زندان منتقل و بدون ویزیت متخصص، صرفاً با تزریق مسکن به بند بازگردانده شد. اکنون، پس از عمل جراحی اخیر، وضعیت جسمی او به‌دلیل نبود امکانات درمانی، تغذیه نامناسب و شرایط غیربهداشتی سلول‌ها، بحرانی‌تر از گذشته توصیف می‌شود.
به گفته نزدیکان خانواده، درخواست‌های مکرر برای انتقال فوری او به بیمارستان بی‌پاسخ مانده است. پزشکان زندان هشدار داده‌اند که ادامه این وضعیت ممکن است به نارسایی کلیه و عوارض جبران‌ناپذیر منجر شود.
علاوه بر محرومیت‌های پزشکی، فشارهای امنیتی نیز علیه این زندانی کرد ادامه دارد. در خرداد ۱۴۰۳، مأموران وابسته به وزارت اطلاعات در دو نوبت با او ملاقات کردند و شرط دسترسی به مراکز درمانی را نوشتن «ندامت‌نامه» اعلام کردند.
زینب جلالیان با رد این شرط، آن را مصداق شکنجه و نقض آشکار حقوق انسانی خود دانست. او تأکید کرد که درمان، یک حق قانونی است و نباید به ابزار فشار سیاسی تبدیل شود. این رفتار پیش‌تر نیز در آبان ۱۴۰۲ تکرار شده بود، زمانی که مقامات تهدید کردند در صورت عدم ابراز ندامت، او از حقوق اولیه خود، از جمله حق درمان، محروم خواهد ماند.
درباره زینب جلالیان
زینب جلالیان در سال ۱۳۸۶ دستگیر و در سال ۱۳۸۸ به اتهام خروج غیرقانونی از کشور به یک سال حبس تعزیری و به اتهام محاربه به دلیل عضویت در گروه‌های مخالف نظام به اعدام محکوم گردید. حکم اعدام او در دادگاه تجدیدنظر و دیوان عالی کشور تأیید، اما سپس به حبس ابد تغییر یافت.
خانم جلالیان بارها اعلام کرده بود که در زمان بازداشت به شیوه‌هایی چون شلاق زدن به کف پا، مشت به شکم، کوبیدن سر به دیوار و تهدید به تجاوز، مورد آزار و شکنجه قرار گرفته است.