زندان عادل آباد، واقع در شهر شیراز در جنوب ایران، به دلیل نقض مداوم حقوق بشر بدنام است. این زندان مخوف، محل حبس زندانیان سیاسی، عقیدتی و عمومی است و شرایط آن نشان‌دهنده بی‌اعتنایی سیستماتیک به کرامت انسانی است. گزارش‌های زندانیان آزاد شده، حکایت از بدرفتاری غیرانسانی، شکنجه و شرایط زندگی بسیار ناگوار دارد، به‌ویژه در بند زنان این زندان. این گزارش‌ها تصویری روشن از نقض گسترده حقوق بشر توسط رژیم حاکم ارائه می‌دهند.
بند زنان: نمادی از بی‌عدالتی
بند زنان زندان عادل آباد شامل هشت اتاق است که یکی از آن‌ها به زندانیان سیاسی و مالی اختصاص دارد و از سایر اتاق‌ها جدا شده است. در حال حاضر، سه زن زندانی سیاسی به نام‌های هدی مهرگان، مریم دریِس و حکیمه هنرمند در این بند نگهداری می‌شوند.
- هدی مهرگان، که همراه با پدرش محمدعلی مهرگان بازداشت شده بود، بین ۴۰ تا ۵۰ روز را در سلول انفرادی گذرانده است.
- حکیمه هنرمند، زندانی سیاسی دهه ۱۳۶۰، سال‌ها تحت فشارهای امنیتی و زندان بوده و در این دوره با پسرش دستگیر شده است.
- مریم دریس، دانشجوی کارشناسی ارشد از شهر کازرون در استان فارس، از بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ است.
ازدحام جمعیت در این بند به حدی است که زندانیان مجبور به خوابیدن به‌صورت “کتابی” (نزدیک به هم و بدون فضای کافی) روی کف سرد و بدون امکانات گرمایشی هستند. شرایط بهداشتی نامناسب باعث شده بوی نامطبوع حمام‌ها و دستشویی‌های داخل اتاق‌ها هوای اتاق‌ها را آلوده کند و نبود وسایل گرمایشی در فصل سرما شرایط را غیرقابل‌تحمل‌تر کرده است.
بحران بهداشت و سلامت
زندانیان بند زنان به دلیل نبود امکانات بهداشتی و درمانی کافی با مشکلات جدی بهداشتی مواجه هستند. بیماری‌های پوستی به دلیل شرایط غیربهداشتی و ازدحام بالا بسیار شایع شده است. همچنین، زنان معتاد به جای درمان مناسب، با داروهای خواب‌آور و آرام‌بخش رها می‌شوند. این وضعیت نه تنها سلامت جسمی زندانیان را تهدید می‌کند بلکه آسیب‌های روانی جدی نیز بر آن‌ها وارد می‌کند.
تاریخچه زندان عادل آباد
زندان عادل آباد که در دوران حکومت شاه ساخته شد، در دهه‌های اخیر به مرکزی برای اجرای سیاست‌های سرکوب‌گرانه رژیم تبدیل شده است. این زندان همواره محلی برای نگهداری مخالفان سیاسی، روزنامه‌نگاران، فعالان حقوق بشر و زنان معترض بوده است.
در دهه ۱۳۶۰، این زندان یکی از مراکز اصلی نگهداری و شکنجه زندانیان سیاسی بود. شهادت بازماندگان از آن دوران نشان‌دهنده شکنجه‌های شدید و رفتارهای غیرانسانی مأموران زندان است. بسیاری از بازداشت‌شدگان هنوز از اثرات جسمی و روانی آن دوران رنج می‌برند.
سیاست سرکوب سیستماتیک
شرایط زندان عادل آباد، به‌ویژه در بند زنان، نمادی از سیاست سرکوب سیستماتیک رژیم حاکم است. نبود حداقل امکانات رفاهی، بهداشتی و درمانی همراه با شکنجه‌های جسمی و روانی، رویکردی آشکار برای در هم شکستن روحیه زندانیان است. این وضعیت بارها توسط نهادهای حقوق بشری بین‌المللی محکوم شده، اما رژیم حاکم همچنان به نقض گسترده حقوق بشر ادامه می‌دهد.
شرایط غیرانسانی بند زنان زندان عادل آباد تنها بخشی از تصویر بزرگ‌تری از بحران حقوق بشر در ایران است. زندانیان سیاسی و عمومی در این زندان تحت فشارهای دوچندان قرار دارند، هم به دلیل محدودیت‌های فیزیکی و هم محرومیت از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی. جامعه جهانی و نهادهای حقوق بشری باید به این وضعیت واکنش نشان دهند و صدای این زندانیان را به گوش جهانیان برسانند. سکوت در برابر این بی‌عدالتی، تنها به استمرار این چرخه سرکوب و نقض حقوق بشر کمک می‌کند.
زندان عادل آباد به‌عنوان نمادی از سرکوب و نقض حقوق بشر، نیازمند توجه فوری بین‌المللی است.
