دانلود نسخهPDF
زنان، چهره اعتراض و قیام در ایران
در حالی که ماه دسامبر ۲۰۱۷ به پایان می رسید، موج جوشان نارضایتی با یک پیچ تند اوج گرفت و به شکل اعتراضات ضدحکومتی فوران کرد به نحوی که زمین را زیر پای رژیم آخوندی به لرزه در آورد و سایر مسائل را تحت الشعاع قرار داد.
روز ۷ دی ماه (۲۸ دسامبر) حدود ۱۰هزار تن به خیابانهای مشهد، دومین شهر بزرگ ایران سرازیر شدند و علیه گرانی دست به اعتراض زدند. تا پایان سال میلادی یعنی تنها ظرف چهار روز اعتراضات به بیش از ۱۰۰ شهر گسترش یافت. شعارهای روز اول که «مرگ بر روحانی» و «مرگ بر دیکتاتور» بود به سرعت در روز بعد به «مرگ بر خامنه ای» و شعارهای مختلف دیگر علیه ولی فقیه رژیم بالغ شد.
این اعتراضات در سراسر کشور نه تنها بر علیه گرانی و فساد و چپاولگری حکومت و مداخله پرهزینه رژیم آخوندی در جنگهای منطقه بلکه علیه تمامیت رژیم ستمگر ملایان بود. مردم به طور علنی و به وضوح خواستار سرنگونی رژیم آخوندی هستند و سوگند می خورند که تا سرنگونی آخوندها عقب نشینی نکنند.
آنها شعار می دهند «استقلال، آزادی، جمهوری ایرانی»، «خامنه ای بدونه به زودی سرنگونه»، «توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه» و … مردم خشمگین در شعارهایشان رهبران و مقامات رژیم را «دزد» خطاب می کنند و آنها را مسبب فقر و مسکنت اکثریت مردم ایران می دانند.
نقش زنان در قیام
از همه جالب تر شرکت فعال زنان در همه صحنه ها است در هر اعتراض و در هر رویارویی و اقدامی.
زنان شجاعت و تهور زیادی از خود نشان داده اند. آنها با دست خالی ولی بی باک در مقابل نیروهای امنیتی می ایستند، دیگران را تشویق می کنند که «نترسید» و ادامه بدهید و همگان را به پیوستن به اعتراضات دعوت می کنند. آنها پیشتاز شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» هستند، بنرهای بزرگ خامنه ای را در شهرها پاره می کنند و با قوای سرکوبگر که قصد دستگیری جوانان را دارند به مقابله می پردازند.
مثل همه ۱۵۰ سال گذشته در ایران، هیچکس به دنبال ثبت صحنه های شرکت زنان نیست، اما از خلال همین کلیپ های ویدئویی که عجولانه در گیرو دار رویارویی با نیروهای امنیتی تهیه می شوند می توان زنان را دید و صدای آنان را که بلندتر از دیگران است شنید.
۵ دختر دانشجوی دانشگاههای تهران در جریان قیام دستگیر شدند.
از راست به چپ: نگین آرامشی – لیلا حسین زاده – فائزه عبدی پور – سها مرتضایی – یاسمین محبوبی
شاهدان عینی درباره رشادت زنان شهادت داده اند و اینکه چطور جسارت آنها در همه جا نیروی محرک در صحنه های اعتراض و تظاهرات است.
رسانه های جهان نیز مقالاتی درباره شهامت زنان در صفوف مقدم اعتراضات منتشر کرده اند. برخی از تیترها و نوشته ها چنین است:
زنان قهرمان برای آزادی می جنگند – توجه کنید. کسانی از شما که می خواهند زنان واقعاً آزادیخواه را ببینند به خیابانهای ایران نگاه کنید… (گیت استون اینستیتوت، خدیجه خان)
زنان چهره اعتراضات در ایران هستند – زنان بیش از همه برای اعتراض علیه ملایان ایران خطر می کنند. (ایندیپندنت ویمنز فوروم – شارلوت هیز)
خیره کننده ترین تصاویری که از اعتراضات برای حقوق بشر در ایران بیرون می آیند متعلق به مردان نیست بلکه متعلق به زنان است. (فاکس نیوز – استفن ال. میلر)
چگونگی آغاز اعتراضات و نقش زنان
قیام سراسری مردم ایران با یک تظاهرات بزرگ علیه گرانی و فساد در مشهد، این دومین شهر بزرگ ایران جرقه خورد. این تظاهرات به سرعت به بخشهای زیادی از شهر گسترش پیدا کرد و زنان در آن شرکت گسترده و فعال داشتند و فریادهایشان بلند و رسا بود. شاهدان عینی نقش زنان در این تظاهرات را رشادت بی نظیر توصیف کردند.
یکی از صحنه های جسورانه که در فیلم ها به ثبت رسیده است در دومین روز اعتراضات توسط یک زن در شهر همدان خلق شد. او که در میان حلقه ای از مأموران امنیتی ایستاده بود فریاد کشید «مرگ بر خامنه ای». این اولین بار بود که کسی این شعار را می داد. وی این شعار را دو سه بار دیگر تکرار کرد و دوستش او را به سرعت از محل دور کرد.
روز قبل در مشهد، تظاهرکنندگان فقط تا این حد پیش رفته بودند که شعار مرگ بر روحانی و مرگ بر دیکتاتور داده بودند و خود خامنه ای را مخاطب قرار نداده بودند. اما این زن شجاع در همدان طلسم را شکست و راه را برای سایر تظاهرکنندگان باز کرد و شعارها علیه خامنه ای اوج گرفت.
از آن پس مردم به نشانه نفرت از «دیکتاتور» شروع به سوزاندن تصاویر عظیم خامنه ای و پاره کردن آن در همه تظاهراتشان کردند.
زنان همچنین در مقابله با نیروهای امنیتی رژیم و رویارویی با آنها بسیار شجاع بودند. در کلیپ های کوتاه ویدئویی که در خلال درگیری های بین تظاهرکنندگان و نیروهای امنیتی گرفته شده، صحنه هایی وجود دارد که نشان می دهد زنان جوان از فرمان افسران نیروی انتظامی سرپیچی کرده و یا در درگیری با واحدهای ضدشورش در اصفهان شرکت دارند.
در تهران، دختران و زنان جوان در دانشگاه تهران فعالانه در مقابله با گارد دانشگاه و تلاش برای باز کردن درب دانشگاه و ورود به خیابان شرکت داشتند. آنها با روحیه بالا سایرین را به اتحاد و نترسیدن تشویق می کردند و با شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنه ای» در پیشاپیش دانشجویان حرکت می کردند.
در تصویر دیگری که در اینترنت به طور گسترده پخش شده است یک زن جوان را می بینیم که در میان گاز اشک آور در مقابل دانشگاه تهران صورت خود را پوشانده و مشتش را بلند کرده است.
در یک تصویر ویدئویی دیگر، یک زن جوان در جریان اعتراضات در زنجان نیروهای امنیتی را به چالش می کشد.
ما کلیپ های ویدئویی زیادی دریافت کرده ایم که نشان می دهد زنان در همه شهرهای بزرگ در تظاهرات حضور گسترده داشته اند.
برخی از این کلیپها زنانی را نشان می دهند که با عابرین صحبت می کنند و از آنها می خواهند که به اعتراضات بپیوندند. یک زن در شهرک قدس می گوید «ما دستمان را کرده ایم بالا، مرد باشید بیاید جلو. من زن سینه ام را سپر می کنم. شما به نمایندگی از تمام ملت ایران بیایید جلو.»
و البته دهها زن از سوی نیروهای سرکوبگر و واحدهای ضدشورش مورد ضرب و شتم قرار گرفته و با خشونت دستگیر شده اند.
البته این تنها آغاز راه است. زنان نقش بزرگتری ایفاء خواهند کرد و تأثیر بیشتری بر مبارزات ضدرژیم و جنبش دموکراتیک خواهند داشت.
زنان ایران که تقریباً ۴۰ سال است زیر لبه تیز تیغ ستم آخوندی قرار دارند، نیروی تغییرند، یک فنر فشرده که وقتی طلسم اختناق بشکند بیش از این از حالت انقباض رها خواهد شد. در جریان قیام سال ۸۸ جهان تا حدی و به طور عام شاهد چنین پدیده ای بود.
قبل از قیام
۶۸ اعتراض در دسامبر تا قبل از شروع قیام
قبل از اینکه قیام اخیر آغاز بشود، زنان نقش تأثیرگذاری در اعتراضات اقشار مختلف ایفاءکردند و کمیسیون زنان شورای ملی مقاومت این را در ماههای سپتامبر و اکتبر گزارش کرد.
تا روز ۷ دی (۲۸ دسامبر) زنان در حداقل ۶۸ اعتراض دانشجویی، معلمین، پرستاران و انترن ها، بازنشستگان، مالباختگان، و سایر اقشار ناراضی جامعه شرکت داشتند. شعارهایشان رادیکال تر شده و در اغلب موارد سران نظام آخوندی و روسای سه قوه را هدف قرار می داد. در یکی از این اعتراضات در رشت، زنان عمده شرکت کنندگان را تشکیل می دادند و اعتراض خود را بی پروا با پرتاب تخم مرغ و گوجه گندیده و پاشیدن رنگ به در و دیوار مؤسسه فاسدی که دارایی آنها را غارت کرده بود بیان کردند.
در اهواز جمعیت شعارهای یک زن را علیه حکومت تکرار می کردند.
ضرب و شتم زنان در جریان اعتراضات
در جریان یک اعتراض در تهران در روز ۵ دی (۲۶ دسامبر) که فراخوان آن از سوی همسر یکی از فعالان کارگری زندانی صادر شده بود، حداقل ده زن به نحو خشونت آمیز دستگیر و به زندان برده شدند.
در کرمانشاه، در اعتراض مالباختگان در مقابل استانداری در روز ۲۱آذر ۱۳۹۶ (۱۲ دسامبر) و در جریان حمله مأموران نیروی انتظامی و استفاده از گاز فلفل، یک زن مضروب و مجروح شد.
روز ۱۷ آذر (۸ دسامبر) خانمی به نام خدیجه نیسی به علت شرکت در یک تجمع اعتراضی در اهواز و خواندن یک ترانه محلی در حمایت از مردم یک روستای عرب نشین در دهلران دستگیر شد. طی روزهای ۱۲ و ۱۴ آذرماه نیروهای وابسته به ارتش به اهالی این روستا حمله کرده و با استفاده از گاز اشک آور و باتوم تعدادی از آنها را مصدوم و دست کم ۷ زن را دستگیر کردند.
مجازاتهای غیرانسانی و تحقیرآمیز و دستگیریهای اجتماعی
۱۰دسامبر (۱۹ آذر) روز جهانی حقوق بشر بود. اما در ایران، رژیم به صدور احکام بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز و دستگیری زنان و مردان به خاطر رعایت نکردن تفکیک جنسیتی در میهمانی های خانگی و سایر اماکن ادامه داد.
احکام جدید اعدام برای دو زن به نام های کیمیا و مژگان صادر شد.
دو زن فعال کرد، زمانه زیویی و مناره ملاویسه به خاطر شرکت در تجمعات حمایت از همهپرسی استقلال کردستان عراق دستگیر، جریمه و به٥٠ ضربه شلاق محکوم شدند.
دو زن به نامهای سهیلا زبیری و کبری خالندی برای سپری کردن حکم حبس شان به علت اعتراض به کشتار افراد بیگناه به زندان برده شدند.
یک زن میانسال به اتهام رابطه نامشروع با یک مرد به کار اجباری در یک غسالخانه محکوم شد. وی این اتهام را رد کرد.
مدیر و ناظم یک مدرسه دخترانه در اسلام آباد ارومیه به منظور مجبور کردن دختران به استفاده از هد بند در زیر مقنعه و پوشاندن موهای جلوی پیشانی شان، به همراه چند مأمور نیروی انتظامی، با قیچی در حیاط مدرسه ظاهر شدند و شخصا موهای هر کدام از دختران که از روسری بیرون زده بود را قیچی کردند.
حداقل ۲۴ زن و مرد روز ۱۱ آذر در اراک، ۳۵ نفر روز ۸ دی در ورامین و ۲۳۰ نفر به تاریخ ۳۰ آذر در لواسان و فرمانیه به جرم برگزاری میهمانی مختلط دستگیر شدند. عده ای نیز به جرم شرکت در کلاس مختلط آرایشگری دستگیر شدند.