ماریا کادییا د مارتینز (۲۶ دسامبر ۱۸۸۴ – ۲۳ آوریل ۱۹۵۱) نویسنده، معلم و مردم‌شناس پیشگام پورتوریکویی بود که به یکی از تأثیرگذارترین روشنفکران زن اوایل قرن بیستم تبدیل شد. او از طریق آثار نوآورانه در زمینه‌ی ادبیات، آموزش و پژوهش فرهنگی، به شکل‌دهی درک مدرن از هویت و فولکلور پورتوریکو کمک کرد.
کادییا د مارتینز در شهر آرسیبو پورتوریکو به دنیا آمد و در زمانی که تحصیلات عالی برای زنان بسیار محدود بود، به دانشگاه رفت. او موفق به دریافت دکترای خود از دانشگاه مادرید شد و یکی از نخستین زنان پورتوریکویی بود که به این مقام علمی دست یافت. پژوهش‌های او بر سنت‌های مردمی، حقوق زنان و فرهنگ ملی متمرکز بود و در عین حال با فعالیتهای اجتماعی همراه بود.
به‌عنوان نویسنده و معلم، او مقالات، داستان‌ها و مطالعات متعددی درباره‌ی زندگی، مبارزات و صدای زنان پورتوریکو منتشر کرد. او همچنین تلاش بسیاری برای حفظ سنت‌های شفاهی و رسوم روستایی جزیره انجام داد و اهمیت آن‌ها را در فهم میراث فرهنگی پورتوریکو برجسته کرد.
میراث ماریا کادییا د مارتینز همچنان زنده است و او را به‌عنوان پژوهشگر و مدافع پیشرو آموزش زنان و افتخار فرهنگی می‌شناسند؛ شخصیتی که الهام‌بخش نویسندگان، معلمان و فمینیست‌ها در سراسر آمریکای لاتین باقی مانده است.
