کامالا کاول نهرو(۱ اوت ۱۸۹۹- ۲۸ فوریه ۱۹۳۶) مبارز آزادی‌خواه، اصلاح‌طلب اجتماعی و همسر جواهر لعل نهرو، نخست‌وزیر نخستین هند بود. او در خانواده‌ای سنتی از برهمن‌های کشمیری در دهلی متولد شد و در دوران پرآشوب مبارزات استقلال، به نیرویی بی‌صدا اما تأثیرگذار بدل گشت. کامالا نه تنها از محدودیت‌های فرهنگی فراتر رفت، بلکه الهام‌بخش نسلی از زنان در حال برخاستن شد.
همراه انقلابی در جنبش استقلال هند
کامالا کاول نهرو در ۱۷ سالگی با جواهر لعل نهرو ازدواج کرد و خیلی زود وارد صحنه سیاست شد. اما او تنها همراه یک رهبر برجسته نبود؛ بلکه خود نیز کنشگری پرشور بود. کامالا نقش فعالی در جنبش عدم همکاری در دهه ۱۹۲۰ ایفا کرد و مدیریت سوا مندر، سازمانی برای توانمندسازی زنان و آموزش، را بر عهده گرفت. در دوران زندانی بودن همسرش توسط بریتانیا، او بدون ترس در تجمعات سخنرانی می‌کرد و رهبری اعتراضات را بر عهده داشت، حتی اگر به قیمت دستگیری و سرکوب پلیس تمام می‌شد.
صدای زنانه در دوران سکوت
در عصری که زنان اغلب در چهارچوب خانه محصور بودند، کامالا کاول نهرو با شجاعت به عرصه عمومی پا گذاشت. او با مهاتما گاندی همکاری نزدیکی داشت و از پیشگامان آموزش، بهداشت و مشارکت سیاسی زنان بود. استواری آرام و باور اخلاقی‌اش او را به الگوی زنانی چون ایندیرا گاندی تبدیل کرد؛ دختری که روزی نخست‌وزیر آینده هند شد.
میراثی که زود خاموش شد
سلامت کامالا در اثر زندانی شدن‌های مکرر و کمبود مراقبت‌های پزشکی به شدت آسیب دید. او به بیماری سل مبتلا شد و در سال ۱۹۳۶، در شهر لوزان سوئیس، در سن ۳۷ سالگی درگذشت. مرگ او خلأ بزرگی در جنبش ملی‌گرایانه هند و در زندگی همسر و دخترش بر جای گذاشت.
بزرگداشت نامی فراموش‌نشدنی
گرچه کامالا کاول نهرو در سایه نام‌های بزرگ اطرافش قرار گرفت، اما نماد پایداری، وقار و فداکاری باقی ماند. مؤسساتی چون کالج کامالا نهرو در دهلی و بیمارستان کامالا نهرو در پونه، میراث او را زنده نگه داشته‌اند. داستان زندگی‌اش یادآور این حقیقت است که مسیر استقلال هند تنها با سیاستمداران مرد هموار نشد، بلکه زنانی دلیر نیز در این راه ایستادگی کردند.