پنج فعال زن اهل استان گیلان در شمال ایران، واقع در حاشیه دریای خزر، توسط قضائیه رژیم ایران به مجموعاً ۲۰ سال و ۷ ماه حبس محکوم شدند. این فعالان— آناهیتا دوستدار، نینا گلستانی، رزیتا رجایی، آناهیتا حجازی و نگین عدالتخواه —در حوزه‌های رسانه‌ای و زیست‌محیطی فعالیت داشتند.
هر یک از این زنان توسط شعبه سوم دادگاه انقلاب رشت، مرکز استان گیلان محکوم شدند. آنها به اتهام «اجتماع و تبانی» به ۳ سال و ۶ ماه و ۱ روز زندان محکوم شدند. همچنین، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به ۷ ماه و ۱۶ روز حبس محکوم شدند.
رزیتا رجایی نویسنده است و آناهیتا حجازی مدیر یک خانه امن حیوانات در رشت است. آنها همراه با سه فعال دیگر، در تاریخ ۲۰ آبان ۱۴۰۲ توسط نیروهای امنیتی رژیم بازداشت شدند. این افراد پس از بازداشت، به صورت موقت با تودیع وثیقه از زندان لاکان رشت آزاد شدند.
این پرونده نشان‌دهنده تداوم سرکوب فعالان مدنی و حقوق بشری در ایران، به ویژه در استان گیلان است. بازداشت‌ها و محکومیت‌های اخیر بخشی از یک الگوی گسترده‌تر از سرکوب فزاینده علیه کسانی است که حقوق اساسی مانند آزادی بیان، تجمع و تشکیل احزاب را اعمال می‌کنند، که این سرکوب به ویژه تأثیر قابل توجهی بر حقوق زنان دارد.
شهر رشت یکی از مراکز مهم اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی در شهریور ۱۴۰۱ بود که موجب بروز تظاهرات گسترده‌ای در سراسر ایران شد. پس از این اعتراضات، تعداد زیادی از فعالان زن در گیلان احضار و بازداشت شدند.
در یک حادثه دیگر، در ۲۵ مرداد ۱۴۰۲، ۱۲ فعال زن در شهرهای فومن، انزلی و لاهیجان، که همه در استان گیلان قرار دارند، بازداشت شدند. این فعالان به مجموعاً بیش از ۶۰ سال حبس محکوم شدند، حکمی که در ۸ خرداد ۱۴۰۳ توسط دادگاه تجدید نظر استان گیلان تأیید شد و منجر به زندانی شدن چند نفر از آنان در زندان لاکان رشت گردید.
این تحولات، محدودیت‌های شدید بر آزادی‌های مدنی و افزایش سرکوب فعالان حقوق زنان در ایران، به ویژه در مناطقی مانند گیلان را برجسته می‌کند.
