مری ولستون کرافت (۲۷ آوریل ۱۷۵۹ – ۱۰ سپتامبر ۱۷۹۷) نویسنده، فیلسوف و یکی از نخستین مدافعان حقوق زنان در انگلستان بود. او که اغلب بهعنوان بنیانگذار فمینیسم مدرن شناخته میشود، با اندیشههای جسورانهاش، معیارهای جنسیتی قرن هجدهم را به چالش کشید و پایههای جنبشهای آینده برای برابری را بنا نهاد.
ولستون کرافت که در لندن به دنیا آمد، با وجود فقر، آموزش محدود و محدودیتهای اجتماعی، به یکی از تأثیرگذارترین صداهای زمان خود تبدیل شد. مشهورترین اثر او، دفاع از حقوق زن ۱۷۹۲، بر این باور استوار بود که زنان ذاتاً از مردان پایینتر نیستند، بلکه تنها به دلیل نداشتن دسترسی به آموزش، چنین به نظر میرسند. این متن انقلابی خواستار فرصتهای برابر برای زنان در آموزش، کار و جامعه بود، اندیشههایی که قرنها جلوتر از زمان خود به شمار میرفتند.
ولستون کرافت علاوه بر فلسفهٔ فمینیستی، رماننویس، آموزگار و مترجم نیز بود. اثر پیشین او، اندیشههایی دربارهٔ آموزش دختران ۱۷۸۷، اهمیت آموزش را در توانمندسازی زنان بررسی میکند. او همچنین مری: داستانی خیالی ۱۷۸۸ و نامههایی از اقامت کوتاه در سوئد، نروژ و دانمارک ۱۷۹۶را نوشت، آثاری که آمیزهای از سفرنامه و تأملات شخصی هستند و بهدلیل عمق احساسی و سبک ادبیشان تحسین میشوند.
ولستون کرافت زنی بود که بر اساس باورهایش زندگی کرد و با شکستن قالبهای اجتماعی، هم تحسین و هم انتقاد فراوانی برانگیخت. میراث او از طریق دخترش، مری شلی، نویسندهٔ فرانکشتاین، و نسلهایی از زنان که از شجاعت او برای مطالبه برابری الهام گرفتهاند، زنده مانده است.
مری ولستون کرافت همچنان پیشگامی در تاریخ زنان است؛ نویسندهای بیپروا که دیدگاهش درباره برابری جنسیتی تا امروز در جهان طنینانداز است.
