قرنطینه خانگی در دوران شیوع کرونا موجب افزایش خشونت خانگی علیه زنان شده است. این یک مشکل جهانی است. اما در ایران، به دلیل فقدان حمایت های مالی دولت از خانواده های کم درآمد و بی بضاعت و نبود مرجعی برای رسیدگی به مسائل زنانی که قربانی خشونت خانگی می شوند، این وضعیت ضریب خورده است.
یکی از این زنان که پس از شیوع کرونا در قرنطینه خانگی بیش از پیش قربانی خشونت خانگی می شوند، ملیحه است.
ملیحه در یک تولیدی کار می کرده و پس از تعطیلی کارگاه به دلیل شیوع کرونا در خانه خود در محله شوش در جنوب تهران ماندگار شده است. وی از روز اول شروع قرنطینه خانگی، هر روز کتک خورده است. سه کودک ۳ و ۸ و ۱۲ ساله او نیز توسط همسرش مورد آزار قرار می گیرند. همسر او قبلاً یک کارگر ساختمانی بوده اما چند سالی است که به دلیل اعتیاد همه مسئولیتش در خانواده را رها کرده است. ملیحه با کار خود چرخ زندگی را می چرخاند اما حالا بیکار شده و روزانه در خانه از طرف شوهر معتادش کتک می خورد. (سایت حکومتی دنیای اقتصاد – ۱۳ فروردین ۱۳۹۹)
کمبود درآمد، نبود پس انداز کافی و امکانات دورکاری برای همه، باعث ایجاد تنش در خانواده ها می شود، و علاوه بر افزایش خشونت خانگی علیه زنان باعث افزایش کودک آزاری هم شده است.
مدیر کل دفتر آسیب های اجتماعی سازمان بهزیستی، محمود علی گو، افزایش کودک آزاری و همسر آزاری در شرایط بحران کرونا را تأیید کرد. وی گفت: «در ایران، قشر متوسط قرنطینه را جدی‌تر گرفته و احتمالاً آمار خشونت در این طبقه بالاتر رفته است.» (خبرگزاری حکومتی شهروند – ۱۴ فروردین ۱۳۹۹)
پیشتر نیز بهزاد وحیدنیا، مدیر کل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی، از افزایش سه برابری آمار تماس های مرتبط با اختلافات خانوادگی در دوران قرنطینه پس از شیوع ویروس کرونا خبر داده بود. وحیدنیا گفت حدود ۶۰درصد تماس ها مربوط به مشکلات خانوادگی است. (خبرگزاری رسمی ایرنا – ۱۲ فروردین ۱۳۹۹)
در این شرایط زنان هیچ پشتوانه و حمایت دولتی ندارند و هیچ مرجعی وجود ندارد که آنها بتوانند از خشونت در محدوده خانه به آن پناه ببرند. یک فعال حقوق زنان گفت در ایران حتی در وضعیت عادی نیز قوانین و ساز و کار لازم برای حمایت از زنانی که مورد خشونت خانگی هستند وجود ندارد. اکنون ترس از ابتلاء، فشارهای اقتصادی و پیامدهای اقامت طولانی مدت در یک محیط بسته، زنان و کودکان را بیش از گذشته در معرض خشونت قرار داده است. (سایت حکومتی سلامت نیوز – ۱۴ فروردین ۱۳۹۹)
تعدادی از فعالان حقوق کودکان از مورد خشونت قرار گرفتن کودکان کار توسط والدین شان به دلیل کاهش درآمد آنها در پی شیوع ویروس کرونا، ابراز نگرانی کردند. یاسمن دادور، یک مددکار کودکان گفت: «بعضی خانه‌ها خیلی کوچک است و پدر و مادر با چهار بچه در یک خانه ۶۰ متری زندگی می‌کنند، پس فضای امنیت فیزیکی کم است. ممکن است نوجوانی واقعا احتیاج داشته باشد ساعتی برای خودش باشد ولی الان آن فضا را ندارد و همه اینها باعث بروز خشونت می‌شود.» (خبرگزاری حکومتی شهروند – ۱۴ فروردین ۱۳۹۹)
علاوه بر افزایش خشونت خانگی، موضوع دیگری که فعالان حقوق زنان را نگران کرده، تلنبار کردن وظایف سنگین همه اعضا خانواده بر دوش مادر در دوران قرنطینه خانگی است. مادر خانواده در نقش یک نیروی خدماتی ۲۴ساعته و تمام وقت در خانه مشغول پخت و پز و نظافت است.
